Karuzela VAT została uznawana przez Unię Europejską za najpoważniejsze przestępstwo skarbowe. Działania te realnie wpływają na uszczuplenia budżetowe, powodując tzw. lukę podatkową VAT, której straty mogą stanowić 2,8% PKB. Co należy wiedzieć o karuzelach podatkowych i jakiej podlegają karze?
Czym jest karuzela VAT?
Karuzela VAT, nazywana również karuzelą podatkową, to oszustwo podatkowe polegające na wyłudzeniu podatku poprzez pozornie legalny obrót zagranicznym towarem. Są to przede wszystkim zaawansowane, przestępcze schematy transakcyjne wykorzystujące prowadzenie działalności gospodarczej jako możliwość uchylenia się od zapłaty podatku VAT bądź jego zwrotu. Jak sama nazwa wskazuje, jest to schemat działania podmiotów, między którymi krąży towar (a najczęściej dokument) przyczyniający się do wyłudzeń podatkowych.
Towarami są najczęściej niewielkie, wartościowe przedmioty, np. telefony, części samochodowe. Na karuzelę podatkową składa się sieć kilku bądź kilkunastu podmiotów, które pod przykrywką prawomocnych transakcji handlowych, wyłudzają od państw zwrot rzekomo płaconego we wcześniejszym obrocie podatku VAT. Przedsiębiorstwa te nie płacą między sobą VAT-u, a bogacą się poprzez wyłudzenia VAT-u od instytucji podatkowych.
Podmioty zaangażowane w oszustwa karuzelowe
Wyróżnia się następujące podmioty zaangażowane w karuzelę VAT:
- znikający handlowiec – podmiot gospodarczy, który nabywa towary i sprzedaje je w innym państwie. Nalicza przy tym na fakturze podatek VAT, który ostatecznie nie zostaje odprowadzony. Po każdej większej transakcji znika on z rynku. Nie prowadzi on legalnej działalności gospodarczej,
- bufor – kupuje towary sprzedawane przez znikającego handlowca i sprzedaje je dalej do brokera. Celem jego działalności jest zatarcie powiązań między handlowcem a przedsiębiorstwem domagającym się podatku VAT. Wzmacnia on również wiarygodność przeprowadzanych transakcji,
- broker – jest to ostateczny nabywca towaru, który odkupuje od bufora. Broker sprzedaje otrzymane produkty z powrotem do państwa, z którego kupił je znikający handlowiec. Korzysta przy tym ze stawki VAT 0%,
- kanał dystrybucyjny (spółka wiodąca) – to organ sterujący łańcuchem transakcji z innego państwa członkowskiego niż to, w którym funkcjonują pozostałe podmioty. Kanał dystrybucyjny sprzedaje towar znikającemu handlowcowi oraz odkupuje go później od brokera.
Karuzela VAT – odpowiedzialność prawna
Karuzela VAT jest przestępstwem regulowanym przez Kodeks karny skarbowy. W zależności od rodzaju przewinienia oraz skali działalności oskarżonym może grozić nawet wielomilionowa grzywna bądź kara pozbawienia wolności na okres od 1 do 5 lat. Rodzaj wyroku zależy od przestępstwa oraz interpretacji przepisów prawa.
Z pozoru łagodniejszy, Kodeks karny skarbowy przewiduje sankcje za oszustwa podatkowe, brak wystawiania faktur oraz wystawianie nierzetelnych dokumentów. Natomiast Kodeks karny uwzględnia karę za fałszowanie faktur. Zgodnie z nią, w zależności od wysokości straty, oskarżonemu grozi kara pozbawienia wolności nawet do 25 lat. Ponadto sąd może orzec obowiązek naprawy szkody powstałej w wyniku przestępczej działalności oraz przepadek korzyści bądź przedsiębiorstwa służącego popełnieniu przestępstwa.
Jeśli oskarżono Cię o kierowanie lub współudział w karuzeli VAT bądź sam padłeś ofiarą tych praktyk, sprawdź tutaj.
Zobacz również: Fałszowanie dokumentów – jak temu zapobiec?