Ustawa AML powstała z unijnej inicjatywy dążącej do przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z jej przepisami, na instytucje obowiązane został nałożony obowiązek wdrożenia i stosowania wewnętrznej procedury Anti Money Laundering.
Czym jest procedura AML?
Procedurą AML (Anti Money Laundering) określa się działania prewencyjne mające na celu przeciwdziałanie praniu pieniędzy w miejscach zajmujących się doradztwem bądź obiegiem finansowym. Postępowanie to skupia się przede wszystkim na edukacji pracowników. W związku z art. 50 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, instytucje obowiązane (mające do czynienia z obrotem pieniężnym) są zobligowane do wdrożenia i stosowania wewnętrzną procedurę AML. Odbywa się to przy pomocy Koordynatora (MLRO), do którego zadań należy uzyskanie uprawnień przez odbycie odpowiedniego szkolenia, przygotowanie dokumentacji, przeszkolenie personelu oraz czuwanie nad przestrzeganiem całej procedury.
Co uznaje się za pranie pieniędzy?
Za pranie pieniędzy uznaje się różnego rodzaju czynności skutkujące przede wszystkim wprowadzeniem do legalnego obrotu pieniędzy bądź innych wartości majątkowych pozyskanych z nielegalnych źródeł.
Najpowszechniejszymi metodami prania pieniędzy są:
- zawyżanie przychodów z legalnej działalności przedsiębiorstw trudnych do skontrolowania (np. z działalności usługowej lub gastronomicznej)
- „uzyskiwanie” pieniędzy w ramach nierejestrowanej lub nieopodatkowanej działalności gospodarczej
- transferowanie bądź używanie majątku przez osobę, która od początku wiedziała o nielegalnym ich pochodzeniu.
Jakie instytucje są zobowiązane do wdrożenia procedury AML?
Do wdrożenia procedury AML zobligowane są tzw. instytucje obowiązane. Są to podmioty zajmujące się doradztwem, kontrolą lub obiegiem pieniędzy oraz świadczące usługi z dziedziny prawa podatkowego bądź celnego.
Instytucje obowiązane to m.in.:
- przedsiębiorcy i firmy
- doradcy podatkowi
- stowarzyszenia i fundacje
- banki i Instytucje finansowe
- instytucje kredytowe i pożyczkowe
- biura rachunkowe
- fundusze inwestycyjne
- Towarzystwa Ubezpieczeniowe
- Krajowe Instytucje Płatnicze
- Kantory wymiany walut
- osoby prowadzące działalność w zakresie zakładów wzajemnych oraz gier losowych, w karty i na automatach.
Najnowsze zmiany w ustawie AML
Na początku roku 2021 wprowadzono nowe zmiany w ustawie AML. Na ich mocy rozszerzono katalog instytucji obowiązanych o pośredników w obrocie nieruchomościami oraz przedsiębiorców świadczących usługi z zakresu przepisów prawa podatkowego i celnego bądź zajmujących się sprzedażą dzieł sztuki i antyków. Ponadto wdrożono również zmiany w zakresie gromadzenia danych na etapie weryfikacji tożsamości klienta. Zmodyfikowano również katalog danych zbieranych o kliencie fakultatywnie i nałożono powinność udokumentowania przyczyn braku możliwości weryfikacji informacji o nim. Dodatkowo wprowadzono obowiązek zastosowania dodatkowych środków bezpieczeństwa finansowego przy zmianach danych klientów i beneficjentów.
💬 Zmiany wymagane przez 5AMLD stanowią rozwinięcie, uzupełnienie, uszczegółowienie ram prawnych Unii Europejskiej z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowania terroryzmu wyznaczonych przez 4 Dyrektywę #AML – wiceminister #Skuza na #ForumBezpieczeństwaBanków.
— Ministerstwo Finansów (@MF_GOV_PL) May 6, 2021
Odpowiedzialność karna
Na instytucję obowiązaną, która nie dopełnia obowiązku posiadania wewnętrznej procedury AML, może być nałożona kara administracyjna. Sankcja zależna jest przede wszystkim od rangi i czasu trwania naruszenia, możliwości finansowych oraz zakresu odpowiedzialności danego podmiotu. Do najczęstszej stosowanych kar administracyjnych z pewnością należą: publikacja informacji o instytucji obowiązanej w Biuletynie Informacji Publicznej, nakaz zaprzestania podejmowania przez instytucję czynności oraz cofnięcie koncesji, zezwolenia lub wykreślenie z rejestru działalności regulowanej.
Ponadto na winnego może być nałożona kara pieniężna w wysokości dwukrotnej kwoty osiągniętej korzyści bądź unikniętej straty. Jeśli suma ta nie jest możliwa do ustalenia, przepisowo sankcja może wynieść do 1 000 000 EUR.
Jeśli Twoja firma potrzebuje wdrożenia procedury AML, sprawdź tutaj.
Zobacz również: Sygnaliści – bohaterzy czy wrogowie?